Egzema to określenie na atopowe zapalenie skóry, przewlekłą chorobę zapalną, której przyczyną jest wrodzone uszkodzenie naturalnej bariery ochronnej skóry oraz nieprawidłowa odpowiedź układu immunologicznego. Egzema to częste schorzenie. Dotyczy nawet 20% dzieci.
Co to jest i jak objawia się egzema u dziecka?
Egzema u dziecka to przewlekła choroba zapalna skóry. Zalicza się ją do schorzeń o podłożu alergicznym. Pierwsze objawy pojawiają się zazwyczaj między 2 a 3 miesiącem życia. Kiedy wystąpią, należy skonsultować się z pediatrą. Inne określenia na egzemę u dzieci to atopowe zapalenie skóry i wyprysk atopowy.
Objawami egzemy u dzieci są najczęściej:
- sucha skóra ze skłonnością do nadmiernego łuszczenia się,
- uporczywy świąd skóry,
- pogrubienie naskórka,
- skłonność do zakażeń bakteryjnych skóry,
- zaczerwienienie skóry,
- wykwity skórne o charakterze pęcherzyków, strupków, grudek lub zmian wysiękowych.
Zmiany skórne u dzieci do 2 roku życia są zlokalizowane na owłosionej skórze głowy, na twarzy, tułowiu oraz kończynach górnych i dolnych. U starszych dzieci pojawiają się w zgięciach łokciowych, pod kolanami, na nadgarstkach i karku. Często dochodzi także do stanów zapalnych i pękania kącików ust. U niektórych pacjentów objawy egzemy obejmują całe ciało.
Dzieciom z egzemą mogą towarzyszyć również inne choroby alergiczne: katar sienny, alergiczne zapalenie spojówek lub astma oskrzelowa. Schorzenie to bywa często mylone z łuszczycą lub świerzbiączką objawową.
Przyczyny egzemy u dziecka
Egzemę u dziecka powodują czynniki genetyczne. Charakterystyczna jest wrodzona nieprawidłowa odpowiedź układu immunologicznego na małe dawki antygenów oraz zaburzenia funkcjonowania naturalnej bariery ochronnej skóry. Po działaniu czynnika drażniącego organizm wytwarza nadmierne ilości przeciwciał klasy IgE, które stymulują wydzielanie cytokin prozapalnych. W efekcie pogarsza się stan skóry.
Do czynników, które powodują egzemę u dzieci, zalicza się:
- alergeny wziewne (sierść zwierząt, kurz, roztocza, pyłki roślin),
- alergeny pokarmowe (najczęściej czekoladę, mleko, jajka, niektóre owoce),
- substancje chemiczne zawarte w kosmetykach do pielęgnacji, proszkach i płynach do płukania.
Leczenie egzemy u dziecka
Egzema u dziecka przebiega z okresami zaostrzeń i remisji, które mają różny czas trwania. U części pacjentów choroba ustępuje samoistnie z wiekiem. Niekiedy dochodzi do ponownego pojawienia się objawów w życiu dorosłym. Aby temu zapobiec, ważne jest unikanie alergenów oraz prawidłowa pielęgnacja skóry.
W leczeniu egzemy u dzieci stosuje się leki przeciwhistaminowe, immunosupresyjne oraz maści z glikokortykosteroidami. Należy też dążyć do wyeliminowania czynników drażniących. Duże znaczenie ma odpowiednia pielęgnacja skóry kosmetykami, które mają składniki ułatwiające odbudowę warstwy lipidowej naskórka. Przy cerze atopowej wskazane jest stosowanie dermokosmetyków, ponieważ nie uczulają i nie powodują nasilenia objawów.